Etalagebenen
Etalagebenen
Er ontstaat een gebrek aan zuurstof met verzuring in de spieren. Daardoor treden er krampen op of pijn. Door even te rusten -mensen gaan even voor een etalage staan- vermindert de pijn en kan men terug even wandelen (= ‘claudiceren’). Claudicatio Intermittens betekent in het nederlands ‘af en toe mank gaan’.
Ook de wandelsnelheid en de helling spelen een rol: hoe sneller men wandelt en hoe steiler de helling, hoe sneller men pijn krijgt.
Lees meer: stadia en risicofactoren
- Naarmate de vernauwing erger is worden ook de klachten ernstiger.
- Ze gaan van pijn bij lang wandelen naar pijn bij enkele meters gaan.
- Daarna treedt er ook pijn op in rust.
- Het laatste stadium is het afsterven van weefsel door gebrek aan zuurstof = necrose of gangreen
Wat zijn de belangrijkste risicofactoren:
- hoge bloeddruk
- roken
- diabetes
- verhoogde cholesterol spiegels waarden
- familiale belasting
- gebrek aan beweging
- overgewicht
Hoe ontstaat een vernauwing of een volledige verstopping van een slagader
Deze plaques zijn opgebouwd door o.a. vetten, gladde spiercellen en bindweefsel. Ze kunnen ook verkalken en dan spreekt men van slagaderverkalking.
Soms kunnen de plaques aan de binnenzijde van het bloedvat barsten en vormen er zich bloedklonters die de slagader, soms heel plots, kunnen verstoppen.
Welke onderzoeken zijn mogelijk
- echo-doppler of duplex onderzoek : pijnloos en niet-invasief
- angiografie : door het inspuiten van contrastmiddel (kleurstof) in de bloedvaten kunnen vernauwingen opgespoord worden.
Bij MRI angiografie en CT angiografie wordt de kleurstof ingespoten via de ader. Bij klassieke angiografie of DSA (digitale substractie angiografie) wordt de kleurstof ingespoten via de slagader.
Behandelingen
Bypass of overbrugging
Het principe bestaat erin een vernauwing of verstopping te overbruggen. Hierbij hecht de vaatchirurg een ‘nieuwe slagader’ op een mooi open deel van het bloedvat voor de verstopping of vernauwing en verderop, op het bloedvat voorbij de verstopping of vernauwing.
Als ‘nieuwe slagader’ kan men gebruik maken van een eigen vene of ader (zgn. saphenabypass of saphenagreffe) of van een kunstader (zgn. prothese)
Lees meer: Overbrugging
De klassieke methode
Hiervoor is een toegang noodzakelijk via de buikwand, waarbij een operatiewonde wordt gemaakt die meestal vanaf de onderkant van het borstbeen tot aan de schaamstreek loopt. Vervolgens wordt de buikslagader vrij gelegd en wordt de broek-prothese in gehecht (zie ook operatie voor abdominaal aorta aneurysma)
De laparoscopische methode of “via kijkoperatie”
Bij deze minimaal invasieve techniek maakt de chirurg slechts een zestal openingen van één centimeter groot in de buikwand. Via deze werkkanalen wordt met behulp van een camera en speciale instrumenten de volledige operatie in de buikholte uitgevoerd.
Niet elke patiënt met slagaderverkalking ter hoogte van de aorta en/of bekkenslagaders of een laag abdominaal aorta aneurysma (zie ook hoofdstuk “aorta-aneurysma) kan hiervoor in aanmerking komen.
Een belangrijk voordeel van deze techniek is dat de patiënten veel sneller herstellen gezien de kleinere operatiewonden en dit verkort dan op zijn beurt het ziekenhuis verblijf. Verder zijn de gevolgen van deze ingreep voor het ganse lichaam (belasting van hart, longen, nieren en darmen) veel minder zwaar dan bij de klassieke methode.
Endarterienctomie
Via een insnede wordt het bloedvat vrij gelegd en wordt de binnenlaag van de slagaderwand samen met de plaques verwijderd en blijft enkel de buitenwand van het bloedvat over. Het bloedvat wordt met een patch terug gesloten.
Ook klonters kunnen zo verwijderd worden.
CERAB
Via een prik in de beide liezen kan een ‘broekprothese’ in het bloedvat geplaatst worden.
Techniek ontwikkeld door Dr. Peter Goverde
PTA (percutane transluminele angioplastie): Ballondilatie (Dotteren) eventueel aangevuld met stenting.
Een aantal vernauwingen kan met een (op een katheter gemonteerd) ballonnetje opengerekt worden, zodat het bloedvat terug goed doorgankelijk wordt = ballondilatatie. Soms is het nodig om bijkomend een stent te plaatsen.
Een speciale techniek voor het herstel van de bloedcirculatie in de grote buikslagader en bekken slagaders werd in ZNA zelf ontwikkeld: De CERAB procedure (Covered Endovascular Reconstruction of the Aortic Bifurcation) wordt nu wereldwijd toegepast.
Hier kan u een animatie bekijken van de CERAB Procedure :
Lees meer: Wat is een stent?
De ingreep gebeurt meestal door het bloedvat in de lies aan te prikken van waaruit dan verder kan gewerkt worden. Dit kan onder plaatselijke verdoving, algemene of regionale verdoving uitgevoerd worden.
Medicatie en wandelen
Medicatie werkt in op de stolling en zorgt ervoor dat het bloed minder snel klontert. Wandelen bevordert de aanmaak van nieuwe bloedvaten.
Wandelen een goed idee!
Raadpleging
Maak een afspraak. U kan terecht in de ziekenhuizen van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen, alsook in de privé-praktijk van onze artsen.
Dienst vaatheelkunde van het Ziekenhuis Netwerk Antwerpen.